 |
میانگین 4/26 درصدی شکاف ارزی
 |
دنیای اقتصاد
10 ارز مهم در بازار کشور به طور میانگین 4/26 درصد از قیمت مرجع خود فاصله گرفته‌اند. بررسی شکاف ارزی در ارزهای مهم نشان مي‌دهد که قیمت یوآن چین در بازار آزاد با شکاف 6/31 درصدی بیشترین فاصله را از نرخ مرجع در بین ارزهای مهم داخلی به خود اختصاص داده است. در این بین فرانک سوئیس با شکاف 5/27 درصدی در مقام دوم قرار دارد.
دلار کانادا، یورو و پوند انگلستان در رده‌های بعدی این لیست قرار دارند. اما به لحاظ میزان مطلق شکاف، پوند انگلستان و یورو به ترتیب با 448 و 387 تومان فاصله در صدر جدول بیشترین فاصله نرخ بازار از نرخ مرجع قرار دارند.
بیشترین شکاف نسبی برای یوآن
شکاف نرخ رسمی و غیر رسمی ارزهای مهم کشور شامل دلار آمریکا، کانادا و استرالیا، فرانک سوئیس، پوند انگلستان، یورو، درهم امارات، لیر ترکیه، یوآن چین و ین ژاپن در حال حاضر با توجه با مقایسه قیمت بازار و نرخ مرجع به طور میانگین بیش از 25 درصد است. در بین این ارزها بیشترین شکاف ارزی به یوآن چین با 6/31 درصد اختصاص دارد. بسیاری از کارشناسان معتقدند تقاضای رو به افزایش برای یوآن چین مي‌تواند توضیح دهنده این شکاف بزرگ در قیمت این ارز باشد. بر این اساس در حالی که نرخ مرجع یوآن چین توسط بانک مرکزی 171 تومان تعیین مي‌شود این ارز در بازار با قیمت 225 تومان در حال فروخته شدن است. امری که نشان‌دهنده فاصله 54 تومانی و به عبارتی 6/31 درصدی نرخ بازار و مرجع این ارز در کشور است. فرانک سوئیس در بین ارزهای مهم در بازار کشور بیشترین فاصله را از نرخ مرجع خود بعد از یوآن چین دارد. بر این اساس این ارز در حالی در بازار با نرخ 1505 تومان در بازار به فروش مي‌رسد که بانک مرکزی نرخ مرجع این ارز را 325 تومان پایین تر و معادل 1180 تومان تعیین کرده است. دلار کانادا، یورو، پوند انگلستان و درهم امارات نیز در بین ارزهای مهمی هستند که بیشترین شکاف ارزی را در روزهای اخیر در بازار ارز کشور تجربه مي‌کنند. اما ین ژاپن در این بین کمترین شکاف را دارا است، هرچند درصد شکاف در بین این ارزهای مهم آنقدر زیاد است که در واقع تفاوت معناداری را نشان نمی‌دهد. بر این اساس قیمت صد ین ژاپن در بانک مرکزی معادل 1395 تومان تعیین شده است در حالی که صرافان در بازار ارز صد ین ژاپن را با قیمت 1730 تومان به متقاضیان مي‌فروشند.
بیشترین شکاف برای پوند انگلستان
به لحاظ میزان مطلق فاصله پوند انگلستان در صدر جدول قرار دارد. بر این اساس پوند انگلستان با فاصله 448 تومانی از نرخ مرجع خود که توسط بانک مرکزی در سطح 1697 تومان تعیین شده است، در بازار توسط صرافان با نرخ 2145 تومان به متقاضیان این ارز فروخته مي‌شود. این فاصله برای یورو 387 تومان است و یورو را در جایگاه دوم فاصله گیری از نرخ مرجع خود قرار مي‌دهد. فرانک سوئیس و صد ین ژاپن در رده‌های بعدی این لیست قرار مي‌گیرند. دلار آمریکا نیز پس از ارزهای مذکور با 272 تومان شکاف در رده بعدی قرار دارد. پس از به هم ریختن نظام تک نرخی از مهرماه سال گذشته، دلار آمریکا تا کنون روند بسیار شدیدی را در رشد شکاف ارزی نشان داده است. بر اساس گزارش «دنیای اقتصاد» شکاف ارزی دلار آمریکا از مهرماه سال گذشته تا هفته پیش حدود 1000 درصد رشد را تجربه کرده است. بر این اساس شکاف تنها 28 تومانی این ارز در مهرماه سال 89 در ابتدای آذرماه امسال رکورد 290 تومانی را شکست. لیر ترکیه نیز پس از دلار آمریکا با فاصله 151 تومانی نرخ بازار از نرخ مرجع در رده بعدی قرار دارد. صرافان در بازار این ارز را با نرخ 745 تومان در اختیار متقاضیان قرار مي‌دهند، در حالی که نرخ مرجع تعیین شده برای این ارز در بانک مرکزی معادل 594 تومان است.
پیامد‌های نظام چند نرخی ارز
پس از سال‌ها برقراری نظام تک نرخی در بازار ارز کشور بیش از یک سال است که این بازار با پدیده چند نرخی شدن مواجه شده است. پدیده‌ای که بسیاری از کارشناسان اقتصادی به لحاظ پیامد‌های مخرب آن چه در سطح اقتصادی و چه در زمینه شیوع رانت خواری هشدار داده‌اند. تشدید این پدیده از مهم‌ترین چالش‌های پیش روی نظام پولی کشور است. بدیهی است که چند نرخی شدن ارز، آن هم در حالی که این شکاف به طور میانگین به 26 درصد برای ارزهای مهم رسیده است، آثار بسیار مخربی بر اقتصاد کشور تحمیل خواهد کرد. هرچند بانک مرکزی و نهاد‌های پولی مهم کشور سعی بر کنترل این شکاف با دخالت در این بازار‌ها دارند ولی به نظر مي‌رسد این راهکارهای مداخله ای راه به جایی نبرده و در عین حال به ذخایر ارزی بانک مرکزی لطمه وارد کرده است. بسیاری از کارشناسان معتقدند تا این پدیده به خوبی ریشه‌یابی نشود راه برون رفت دقیقی از این آثار مخرب وجود نخواهد داشت.
تلاطم بازار ارز و نرخ سود بانکی
در پی تغییر و تحولات به وجود آمده در نظام پولی و بانکی کشور در چند سال اخیر و کاهش نرخ سود سپرده‌های بانکی به میزان قابل توجه، تمایل مردم به روی آوردن به بازار‌های سوداگرایانه بیشتر و بیشتر شده است. تقریبا روزی نیست که مردم، حتی در سطح‌های درآمدی متوسط و پایین از تغییرات قیمت ارز غافل بمانند. بسیاری از کارشناسان معتقدند که این امر به لحاظ تجربی در چندین ماه گذشته در ذهن مردم تشکیل یک روند داده است؛ روندی که در مجموع سودآوری را به عنوان نقطه پایان خود مي‌نمایاند. بیرون رفتن سرمایه‌ها از بخش تولیدی اقتصاد و ورود آنها به بازار‌هایی نظیر ارز و سکه بی‌شک از مهم‌ترین چالش‌های حال حاضر اقتصاد کشور است و بسیاری از کارشناسان ریشه این مشکل را در غفلت در تعیین نرخ سود سپرده‌های بانکی با شرایط اقتصادی جامعه، نظیر تورم روبه افزایش، جست‌وجو مي‌کنند.
327 page views
|
|
|
|