 |
کاشفی به نام "آمریکا"
 |
دویچه وله
پانصد سال از مرگ سیاحی می‌گذرد که "آمریکا" از او نام گرفته است. آمریگو وسپوچی چند سال پس از کریستوف کولومب به امریکا قدم گذاشت، اما قبل از او فهمید که به قاره تازه‌ای رفته است.
واقعیت مستند تاریخی این است که کریستوف کولومب (کریستوفروس کولومبوس) جهانگرد نامی اسپانیایی، از سال ۱۴۹۲ میلادی چند بار به اقلیم امریکا رفت، اما تا زمان مرگش در سال ۱۵۰۶ هنوز پی نبرده بود که به "قاره نو" پا گذاشته است. او گمان می‌کرد به ژاپن، هند و شاید هم چین سفر کرده است.
امریگو وسپوچی اولین کسی بود که در یادداشت‌های خود اصطلاح "دنیای نو" را به کار برد. او ظاهرا از کریستوف کولومب باهوش‌تر و زیرک‌تر بود، زیرا به زودی متوجه شد به اقلیمی تازه پا گذاشته است.
وسپوچی بین سالهای ۱۴۵۱ و ۱۴۵۴ در خانواده‌ای از اشراف فلورانس به دنیا آمد. او در دستگاه خاندان پرآوازه‌ی مدیچی حسابدار بانک شد. اما در سراسر عمر شوق کشف و ماجراجویی داشت، از کودکی سفرنامه‌های مارکو پولو را می‌خواند، نقشه‌های دریایی را مطالعه می‌کرد و به ستاره‌شناسی و دریانوردی علاقه‌مند بود.
شوق اقلیم‌های ناشناخته
در سال ۱۵۰۷ نقشه‌کش و جغرافیادانی به نام مارتین والدزه‌مولر قسمت جنوبی قاره‌ی نویافته را "آمریکا" نامید
پیرو د مدیچی، کارفرمای بانفوذ وسپوچی در سال ۱۴۹۱ او را برای رسیدگی به امور شعبه تجارتخانه به سویل در جنوب اسپانیا فرستاد. به ویژه در این منطقه شور و شوق کشف اقلیم‌های ناشناخته در دلها زنده بود و همه در آرزوی سفرهای دور و دراز بودند.
وسپوچی که از عشق به سیاحت و جهانگردی سرانجام جغرافی‌دان شده بود، در مؤسسه‌ای کار گرفت که سفرهای دریایی ترتیب می‌داد. در سال ۱۴۹۹ که آلونسو د اوخدا، یکی از سیاحان رقیب کریستوف کولومب، بادبان گشود، وسپوچی نیز بار سفر بست و به همراه او راه دریاها و دیارهای غریب را در پیش گرفت.
زمانی که وسپوچی در ساحل شمالی امریکای جنوبی از کشتی پیاده شد، خیال می‌کرد در جایی در شرق آسیا قدم گذاشته است. او به همراه کاروان، راه خود را به طرف جنوب ادامه داد و قدری در جنگل‌های آمازون پیش رفت.
در همین دوران کریستوف کولومب نیز در سواحل دریای جنوب پرسه می‌زد. به گفته تاریخ‌نگاران، هنگامی که او از سفر و مأموریت آلونسو و کاروان او باخبر شد، به شدت برآشفته شد، کار را بر آنها تنگ گرفت و آنها را وا داشت که به طرف اروپا برگردند.
دومین سفر
آمریگو وسپوچی در سال ۱۵۰۱ بار دیگر به فکر سیر و سیاحت افتاد و این بار با کاروانی پرتغالی به سرپرستی گونچالو کولهو رهسپار شد. او روز اول ژانویه ۱۵۰۲ در امتداد کرانه‌ی آمریکای جنوبی رودخانه‌ای کشف کرد که بی درنگ آن را "ریو د ژانیرو" (رود ماه ژانویه) نامید.
وسپوچی که از ورود به سرزمینی تازه سخت به وجد آمده بود، در یادداشت‌های خود نوشت: «اگر در جهان بهشتی وجود داشته باشد، بی‌تردید باید در همین نزدیکی باشد.» او که در نام‌گذاری مهارت داشت، پس از ورود به منطقه‌ای سرسبز و پردار و درخت، اسم آن را "ونزوئلا" گذاشت، یعنی "ونیز کوچک".
وسپوچی و همراهانش پس از گشت و گذار در جزایر دریای جنوب، به طرف آفریقا بادبان گشودند و از آنجا راه بندر لیسبون را در پیش گرفتند. وسپوچی که مشاهدات خود را پیوسته یادداشت می‌کرد، در راه بازگشت به اروپا با خود فکر می‌کرد که کرانه‌ی طولانی که پشت سر گذاشته است، نمی‌تواند قاره آسیا باشد، پس حدس زد به خشکی تازه‌ای رفته که باید "دنیای نو" باشد.
قاره‌ای بی نام
قاره آمریکا در نقشه‌های جدید
سفرهای وسپوچی و مسیرهایی که طی کرد به طور دقیق مشخص نیست، اما ظاهرا او در سال ۱۴۹۷ به خاک اصلی امریکا قدم گذاشته است، یعنی چند سال پیش از کریستوف کولومب. تا آنجا که روشن شده است، کریستوف کولومب سه بار به جزایر دریای جنوب رفته بود، اما در چهارمین سفر خود یعنی در سال ۱۵۰۲ بود که برای اولین بار به خاک قاره قدم گذاشت.
در سال ۱۵۰۷ نقشه‌کش و جغرافیادانی به نام مارتین والدزه‌مولر، که کشف قاره‌ی تازه را کار "مردی تیزهوش به نام آمریکوس" می‌دانست، قسمت جنوبی قاره‌ی نویافته را "آمریکا" نامید.
اما بیشتر نوشته‌ها و نامه‌های وسپوچی، که در آنها از سفرهای خود گزارش داده است، نابود شده‌اند و نمی‌توان به دقت مسیر سفرهای او را مشخص کرد. افزون بر این، برخی آثاری که به نام وسپوچی ثبت شده‌اند، با افسانه و خیالبافی آمیخته هستند و از نظر کارشناسان اعتبار زیادی ندارند.
پس از مرگ کریستوف کولومب، پسر او دیه‌گو، از این که قاره تازه "آمریکا" خوانده شده بود، سخت عصبانی شد و آن را بی حرمتی به پدر خود دانست. او تلاش زیادی کرد تا نام پدر را بر قاره بگذارد، اما موفق نشد. حاصل تلاش‌های او این بود که در سال ۱۵۲۷ کریستوف کولومب رسما به عنوان کاشف اصلی قاره امریکا شناخته شد.
این نیز از شوخی‌های تاریخ بود که نام آمریگو وسپوچی بر شمال و جنوب "دنیای تازه" ثبت شد، هرچند او کاشف واقعی این قاره نبود. وسپوچی تا زمان مرگش در ۲۲ فوریه ۱۵۱۲ در شهر سویل زندگی می‌کرد.
406 page views
|
|
|
|